ISRO : ભારતે ચંદ્રયાન મિશનને લઇ બનાવી મહત્વની યોજના, જાણો શું છે યોજના
ભારતીય અવકાશ એજન્સી ઇસરો દ્વારા ચંદ્રયાન મિશનનું શ્રેણી સફળતાપૂર્વક આગળ વધી રહ્યું છે અને હવે ચંદ્રયાન-5 મિશન માટેની તૈયારીઓ પણ શરૂ થઈ ગઈ છે. ભારતના 'ચંદ્રયાન' મિશનોથી વિજ્ઞાન અને તકનીકી ક્ષેત્રમાં અનેક મહત્વપૂર્ણ શોધો થઈ છે, અને આ મિશનોએ નવો ઈતિહાસ રચ્યો છે. ચંદ્રયાન મિશન ન માત્ર વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિએ મહત્વપૂર્ણ છે, પરંતુ એ ભારતની અવકાશ ક્ષમતાનો પ્રગટાવ પણ કરે છે.
ચંદ્રયાન-3 મિશન થકી ભારતે વૈશ્વિક દૃષ્ટિએ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર પ્રત્યક્ષ ઉતરાણ કરવાની ક્ષમતા વિકસાવી, જે એક મોટું ઉપલબ્ધિ હતું. આ મિશન સાથે ભારતે ચંદ્ર પર સૌપ્રથમ સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરવાની સિદ્ધિ હાંસલ કરી. આ ઉપરાંત, ચંદ્રયાન-3 મિશન દ્વારા ચંદ્રની સપાટી પર પદાર્થ અને પાણીના અણુઓના ઉપલબ્ધિ જેવા અગત્યના તથ્યોની શોધ પણ કરવામાં આવી.
હવે, ભારત ચંદ્રયાન-4 મિશન લોન્ચ કરવા જઈ રહ્યું છે, જે ચંદ્રની સપાટી પરથી નમૂનાઓ એકત્રિત કરવા માટે મોકલવામાં આવશે. આ મિશનનો હેતુ ચંદ્ર પર સુરક્ષિત ઉતરાણ કરવાની ક્ષમતા વિકસાવવી અને નમૂનાઓ એકત્રિત કરવાના પ્રયાસોમાં સુધારણા કરવું છે. 2024 સુધીમાં ચંદ્રયાન-4 મિશન લોન્ચ થવાની અપેક્ષા છે.
આના પછી, ચંદ્રયાન-5 મિશન વધુ મહત્વપૂર્ણ બનીને ચંદ્રની સપાટી પર માનવીય ઉતરાણ માટેનો એક નવો મંચ બનાવે છે. આ મિશન 350 કિલો વજનના રોવર સાથે મોકલવામાં આવશે, જે ચંદ્ર પર નવા માળખાં અને તથ્યોની શોધ કરશે. આ મિશન 2040 સુધીમાં ચંદ્ર પર માનવીને ઉતારવા માટેના લક્ષ્ય તરફ એક મોટું પગલું છે. આ મિશન પર ભારત અને જાપાન સાથે મળીને કામ કરશે. આ ઉપરાંત, 2035 સુધીમાં ભારતનો અવકાશ ક્ષેત્ર વધુ મજબૂત બનાવવાનો લક્ષ્ય ધરાવતી અવકાશ તકનીકીમાં પણ પ્રગતિ થઈ રહી છે. સરકારનું લક્ષ્ય 2040 સુધીમાં ચંદ્ર પર માનવીને ઉતારવાનું છે, જે માટે ચંદ્રયાન-5 મિશન મોકલવામાં આવશે.
ઇસરોના ચેરમેન, શ્રી વી. નારાયણન દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતી મુજબ, આ મિશનોથી ભારતની વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી ક્ષમતામાં નવી ઊંચાઈઓ મળી રહી છે, અને આ એશિયાનો મજબૂત અવકાશ કાર્યક્ષેત્ર બની શકે છે.