યુએસ સ્પેસ એજન્સી નાસાએ બુધવારે નાસા-સ્પેસએક્સ ક્રૂ-૧૦ મિશન મુલતવી રાખવાની જાહેરાત કરી. આના કારણે ઇન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન (ISS) પર ફસાયેલા બે અવકાશયાત્રીઓ, સુનિતા વિલિયમ્સ અને બુચ વિલ્મોરના પાછા ફરવામાં વિલંબ થયો છે. મિશનમાં આ બે અવકાશયાત્રીઓના સ્થાને એક નવી ટીમ મોકલવાનું નક્કી હતું, પરંતુ લોન્ચના ચાર કલાક પહેલા એન્જિનિયરોને રોકેટની એક મહત્વપૂર્ણ હાઇડ્રોલિક સિસ્ટમમાં ખામી જોવા મળી.
ખરેખર, એલોન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સના ક્રૂ ડ્રેગન અવકાશયાન આ અવકાશયાત્રીઓને પાછા લાવવા માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું. ક્રૂ-૧૦ મિશન ચાર અવકાશયાત્રીઓને ISS મોકલવાનું અને સુનિતા વિલિયમ્સ અને વિલ્મોરને પાછા લાવવાનું હતું. આ મિશન 12 માર્ચ, 2025 ના રોજ ફ્લોરિડાના કેનેડી સ્પેસ સેન્ટરથી ફાલ્કન-9 રોકેટ પર લોન્ચ થવાનું હતું, પરંતુ લોન્ચ પેડ પર હાઇડ્રોલિક્સ સંબંધિત સમસ્યાને કારણે તેને મુલતવી રાખવામાં આવ્યું હતું. નાસા અને સ્પેસએક્સે હજુ સુધી નવી લોન્ચ તારીખ જાહેર કરી નથી.
માહિતી અનુસાર રોકેટ લોન્ચ થાય તે પહેલાં ટેકનિશિયન ગ્રાઉન્ડ હાઇડ્રોલિક સિસ્ટમની તપાસ કરી રહ્યા હતા. આ પ્રક્રિયા માટે રોકેટને લોન્ચ પેડ પર સુરક્ષિત રાખતા બે હાથમાંથી એક છોડવાની જરૂર છે. "સમસ્યા જમીન-બાજુની હાઇડ્રોલિક સિસ્ટમમાં હતી, જ્યારે રોકેટ અને અવકાશયાન સંપૂર્ણપણે ઠીક હતા," નાસાના લોન્ચ વિવેચક ડેરોલ નેલે જણાવ્યું હતું.
લોન્ચ કેપ્સ્યુલમાં બેઠેલા ચાર અવકાશયાત્રીઓને અંતિમ નિર્ણય માટે રાહ જોવી પડી. લોન્ચ કાઉન્ટડાઉનમાં એક કલાકથી ઓછો સમય બાકી હોવાથી, સ્પેસએક્સે મિશન રદ કરવાનો નિર્ણય લીધો. નવી લોન્ચ તારીખ હજુ સુધી સત્તાવાર રીતે જાહેર કરવામાં આવી નથી, પરંતુ કંપનીએ સંકેત આપ્યો છે કે આગામી પ્રયાસ ગુરુવાર રાત સુધીમાં થઈ શકે છે.
ક્રૂ-10 પહોંચ્યા પછી સુનિતા વિલિયમ્સ અને વિલ્મોર પાછા ફરશે
ક્રૂ-૧૦ અવકાશ મથક પર પહોંચ્યા પછી, ત્યાં પહેલાથી જ રહેલા બે અવકાશયાત્રીઓ - સુનિતા વિલિયમ્સ અને બુચ વિલ્મોર - ને પાછા લાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ થશે. બંને ગયા વર્ષે જૂનમાં ISS પર પહોંચ્યા હતા પરંતુ બોઇંગના નવા સ્ટારલાઇનર કેપ્સ્યુલમાં ટેકનિકલ ખામીને કારણે તેમને વધારાના સમય માટે સ્ટેશન પર રોકાવું પડ્યું હતું. નાસાએ સ્ટારલાઇનરને કોઈપણ મુસાફરો વિના પરત કરવાનો નિર્ણય લીધો અને વિલિયમ્સ અને વિલ્મોરને સ્પેસએક્સ દ્વારા પરત કરવાની યોજના બનાવી.
ક્રૂ-10 ના મુખ્ય અવકાશયાત્રી
ક્રૂ-10 મિશનનું નેતૃત્વ નાસાના એન મેકક્લેન કરશે, જ્યારે નિકોલ આયર્સ પાઇલટ તરીકે સેવા આપશે. આ મિશનમાં જાપાનની અવકાશ એજન્સી JAXAના ટાકુયા ઓનિશી અને રશિયાની અવકાશ એજન્સી રોસકોસ્મોસના કિરિલ પેસ્કોવનો પણ સમાવેશ થાય છે. આયર્સ અને પેસ્કોવ પહેલી વાર અવકાશમાં જશે, જ્યારે મેકક્લેન અને ઓનિશી માટે આ બીજું મિશન હશે.
ક્રૂ-10 સ્ટેશન પર પહોંચ્યા પછી, બંને ક્રૂ થોડા દિવસો માટે ISS પર સાથે રહેશે. આગળ વિલિયમ્સ અને વિલ્મોર નાસાના અવકાશયાત્રીઓ નિક હેગ અને એલેક્ઝાન્ડર ગોર્બુનોવ સાથે પરત ફરશે. જોકે, ફ્લોરિડા કિનારે ખરાબ હવામાનને કારણે તેમના પાછા ફરવામાં વધુ વિલંબ થઈ શકે છે.
સુનિતા વિલિયમ્સ 16 માર્ચ સુધીમાં આવવાના હતા
નાસાના અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે સુનિતા વિલિયમ્સ અને વિલ્મોર 16 માર્ચ, 2025 ના રોજ ક્રૂ-9 સાથે સ્પેસએક્સના ડ્રેગન અવકાશયાનમાં પૃથ્વી પર પાછા ફરવાના હતા. હવે આ વિલંબને કારણે તેમનું પરત ફરવું અનિશ્ચિત બની ગયું છે. બંને અવકાશયાત્રીઓએ ISS પરથી તાજેતરમાં એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જણાવ્યું હતું કે તેઓ આ લાંબા રોકાણ માટે તૈયાર છે અને વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગોમાં યોગદાન આપી રહ્યા છે, પરંતુ તેમના પાછા ફરવામાં વારંવાર વિલંબ થવાથી પરિસ્થિતિ જટિલ બની છે.
સ્પેસએક્સના સીઈઓ એલોન મસ્કે અગાઉ દાવો કર્યો હતો કે તેમની કંપની ગયા વર્ષે અવકાશયાત્રીઓને પાછા લાવી શકી હોત, પરંતુ બિડેન વહીવટીતંત્ર દ્વારા તેને અવરોધિત કરવામાં આવ્યો હોવાના અહેવાલ છે. જોકે, વિલ્મોરે આ દાવાને સ્વીકારતા કહ્યું કે તેમને તેની સંપૂર્ણ જાણકારી નહોતી. નાસાએ આ આરોપો પર કોઈ સત્તાવાર ટિપ્પણી કરી નથી.