ટ્રમ્પનો MAGA એજન્ડા: ભારતના આર્થિક લક્ષ્યો માટે અસરો
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ત્રણ પરિણામી પડકારો, રશિયા-યુક્રેન સંઘર્ષ, પશ્ચિમ એશિયાની અસ્થિર સ્થિતિ અને ચીનના આર્થિક મોડલના પ્રતિકૂળ વૈશ્વિક પરિણામની પૃષ્ઠભૂમિમાં પ્રમુખ બનવા માટે તૈયાર છે. ચીન પર, સંકેતો મિશ્રિત છે, તેમની ટીમમાં હોક્સ અને મસ્ક જેવા સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે જેઓ ત્યાં રોકાણ કરે છે. ચીન અંગેના તેમના નિર્ણયોની ભારત પર અસર પડશે અને તે જ રીતે MAGA એજન્ડાને સાકાર કરવા માટે કરવામાં આવતી પસંદગીઓની પણ અસર પડશે.
જીગર દેવાણી/ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનું પ્રમુખપદ ત્રણ મહત્વપૂર્ણ વૈશ્વિક પડકારો વચ્ચે શરૂ થવાનું છે, રશિયા-યુક્રેન સંઘર્ષ, પશ્ચિમ એશિયાના તણાવ અને ચીનનો આર્થિક પ્રભાવ. ચીન પર ટ્રમ્પના નિર્ણયો નિર્ણાયક હશે, તેમની ટીમના મિશ્ર સંકેતોને જોતાં, જેમાં ચાઇના હોક્સ અને ચીનમાં નોંધપાત્ર રોકાણ ધરાવતા બંનેનો સમાવેશ થાય છે.
મુખ્ય પડકારો અને તકો
- રશિયા-યુક્રેન સંઘર્ષ: ટ્રમ્પનો ઉદ્દેશ્ય સંઘર્ષને સમાપ્ત કરવાનો છે, પરંતુ યુક્રેન તેના યુરોપીયન અને નાટો એકીકરણ પર ખાતરી માંગે છે, જ્યારે રશિયા યુક્રેન નાટોમાં જોડાય નહીં તેની ખાતરી કરવા માંગે છે.
- પશ્ચિમ એશિયા: યુદ્ધવિરામ થઈ ગયો છે, પરંતુ ઇઝરાયેલ-પેલેસ્ટિનિયન સંબંધો અને ઈરાનની પરમાણુ ક્ષમતાઓ જેવા લાંબા ગાળાના મુદ્દાઓ અનિશ્ચિત રહે છે.
- ચીન: ટ્રમ્પનો સૌથી વધુ પરિણામલક્ષી નિર્ણય ચીન પર હશે, તેમની ટીમ ચાઇના હોક્સ અને ચીન સંબંધોમાં રોકાણ કરનારાઓ વચ્ચે વહેંચાયેલી છે.
ભારત પર અસર
- ભારત-રશિયા સંબંધો: સકારાત્મક યુએસ-રશિયા સંબંધો ભારત-રશિયા સંબંધોની તપાસ અને સંભવિત પ્રતિબંધોને ઘટાડી શકે છે.
- પશ્ચિમ એશિયા: શાંત પશ્ચિમ એશિયા ઈન્ડિયા મિડલ ઈસ્ટ યુરોપ કોરિડોર (IMEC) અને I2U2 પ્રોજેક્ટ્સ પર કામને પુનર્જીવિત કરી શકે છે.
- ચીન: ચીન પર ટ્રમ્પના નિર્ણયો ભારતના આર્થિક લક્ષ્યોને અસર કરશે, ખાસ કરીને ક્વાડ અને ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહરચના સંદર્ભમાં.
શું ટ્રમ્પનો એજન્ડા ભારતના આર્થિક લક્ષ્યો સાથે સુસંગત થઈ શકે છે?
વિશ્વ ચીનના આર્થિક વર્ચસ્વના પરિણામોથી ઝઝૂમી રહ્યું છે અને અમેરિકાનો ચીન પ્રત્યેનો અભિગમ ભારતની યુએસ સાથેની ભાગીદારીને અસર કરશે. તેમના આર્થિક લક્ષ્યોને પરસ્પર મજબૂત કરવા માટે, ભારત અને યુએસએ એ દર્શાવવું જોઈએ કે "મેક અમેરિકા ગ્રેટ અગેઇન" અને આત્મનિર્ભર ભારત એકબીજાના પૂરક બની શકે છે.
મુખ્ય મુદ્દાઓ:
- ચીન પર ટ્રમ્પના નિર્ણયો ભારતના આર્થિક લક્ષ્યો માટે મહત્વપૂર્ણ રહેશે.
- અમેરિકા-રશિયાના સકારાત્મક સંબંધોથી ભારત-રશિયા સંબંધોને ફાયદો થઈ શકે છે.
- શાંત પશ્ચિમ એશિયા IMEC અને I2U2 પ્રોજેક્ટ્સ પર કામને પુનર્જીવિત કરી શકે છે.
- ભારત અને અમેરિકાએ એ દર્શાવવું જોઈએ કે તેમના આર્થિક લક્ષ્યો એકરૂપ થઈ શકે છે.
ભૌગોલિક રાજકીય અસરો
1. ટ્રમ્પના પ્રમુખપદની રશિયા-યુક્રેન સંઘર્ષ પર કેવી અસર પડશે અને વૈશ્વિક સુરક્ષા માટે આના શું પ્રભાવ પડશે?
2. ટ્રમ્પની ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહરચનામાં ભારત શું ભૂમિકા ભજવશે અને આનાથી ચીન સાથેના ભારતના સંબંધો પર કેવી અસર પડશે?
3. ચીન પર ટ્રમ્પના નિર્ણયોની વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થા પર કેવી અસર થશે અને ભારત માટે કઈ તકો અથવા પડકારો ઊભા થશે?
આર્થિક અસર
1. ટ્રમ્પની વેપાર નીતિઓની ભારતના અર્થતંત્ર પર શું અસર પડશે, ખાસ કરીને IT અને ફાર્માસ્યુટિકલ્સ જેવા ક્ષેત્રોમાં?
2. ચીન પર ટ્રમ્પના નિર્ણયો ભારત-પેસિફિક ક્ષેત્ર સહિત અન્ય દેશો સાથેના ભારતના વેપાર સંબંધોને કેવી રીતે અસર કરશે?
3. ટ્રમ્પના પ્રમુખપદ હેઠળ યુ.એસ.માં ભારતીય વ્યવસાયો અને રોકાણકારો માટે કઈ તકો અથવા પડકારો ઉભી થશે?
વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી
1. ટ્રમ્પનું રાષ્ટ્રપ્રમુખ ભારત-યુએસ સંબંધો પર કેવી અસર કરશે, ખાસ કરીને સંરક્ષણ સહયોગ અને આતંકવાદ વિરોધી ક્ષેત્રે?
2. ટ્રમ્પની મધ્ય પૂર્વ નીતિમાં ભારત શું ભૂમિકા ભજવશે, ખાસ કરીને ઈઝરાયેલ અને ઈરાન જેવા દેશોના સંબંધમાં?
3. ચીન પર ટ્રમ્પના નિર્ણયો જાપાન અને ઓસ્ટ્રેલિયા સહિત ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રના અન્ય દેશો સાથેના ભારતના સંબંધોને કેવી અસર કરશે?
વૈશ્વિક શાસન
1. ટ્રમ્પનું પ્રમુખપદ વૈશ્વિક શાસન સંસ્થાઓ પર કેવી અસર કરશે, ખાસ કરીને વેપાર અને સુરક્ષા સાથે સંબંધિત?
2. ચીન પરના ટ્રમ્પના નિર્ણયોની વૈશ્વિક શાસન પર શું અસર પડશે, ખાસ કરીને માનવ અધિકાર અને આબોહવા પરિવર્તન જેવા ક્ષેત્રોમાં?
3. ટ્રમ્પના પ્રમુખપદ હેઠળ ભારત બદલાતા વૈશ્વિક ગવર્નન્સ લેન્ડસ્કેપને કેવી રીતે નેવિગેટ કરશે?
ભારતની વૈશ્વિક સ્થિતિ પર ટ્રમ્પના નેતૃત્વની અસરો બહુપક્ષીય છે. ટ્રમ્પના પ્રમુખપદથી ભારત-યુએસ વેપાર સંબંધોને અસર થવાની ધારણા છે, જેમાં ભારતના અર્થતંત્ર પર સંભવિત અસરો છે. ટ્રમ્પના અગાઉના કાર્યકાળ દરમિયાન ભારતની યુએસમાં નિકાસ $52.4 બિલિયન હતી, જ્યારે આયાત 35.5 બિલિયન ડોલર હતી.વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) જેવી વૈશ્વિક સંસ્થાઓમાં ભારતનું નેતૃત્વ પણ ટ્રમ્પના પ્રમુખપદથી પ્રભાવિત થઈ શકે છે. WHO માં ભારતની ભૂમિકા વિસ્તરી છે, જેમાં ભારત એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડના અધ્યક્ષપદ સહિત પ્રભાવશાળી હોદ્દાઓ ધરાવે છે²