નબળી જીવનશૈલી, ખાનપાનની આદતો, શારીરિક વ્યાયામનો અભાવ અને ઓછા પોષક આહારને કારણે યુવા ભારતીયોમાં ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું પ્રમાણ વધી રહ્યું છે. કોલેસ્ટ્રોલ હૃદયના રોગો, ડાયાબિટીસ અને સ્થૂળતાનું કારણ છે.
ભારતીય યુવાનોમાં કોલેસ્ટ્રોલ કેમ વધી રહ્યું છે?
નવી દિલ્હીની ઈન્દ્રપ્રસ્થ એપોલો હોસ્પિટલના ઈન્ટરનલ મેડિસિન વિભાગના સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ ડૉ. સુરનજિત ચેટર્જીએ એક અંગ્રેજી અખબારને જણાવ્યું કે, "મારી પાસે એવા ઘણા દર્દીઓ છે જેઓ 20 વર્ષની ઉંમરમાં છે અને તેઓ જ્યાં સુધી તેમનો લિપિડ પ્રોફાઇલ રિપોર્ટ તેઓ ન જુએ ત્યાં સુધી તેઓને હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ હોવાનું માનતા નથી.
લાંબા સમયથી કોલેસ્ટ્રોલની બીમારીને વૃદ્ધોનો રોગ માનવામાં આવે છે, પરંતુ તાજેતરના વર્ષોમાં એક ચિંતાજનક રેકોર્ડ સામે આવ્યો છે જેમાં યુવા વર્ગમાં કોલેસ્ટ્રોલનું વધતું જતું વલણ જોવા મળ્યું છે. સૌથી ડરામણી બાબત એ છે કે આ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાને ઘણીવાર અવગણવામાં આવે છે કારણ કે ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ ખૂબ મોડું ન થાય ત્યાં સુધી સિવીયર લક્ષણો દેખાતું નથી.
સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે કોલેસ્ટ્રોલની બીમારી ખૂબ નાની ઉંમરે શરૂ થઈ શકે છે, કિશોરાવસ્થામાં પણ, પરંતુ દર્દીઓને 20 વર્ષની ઉંમરને પાર ન થાય ત્યાં સુધી કોઈ સમસ્યાનો અનુભવ થતો નથી. આ જ કારણ છે કે ઘણા યુવાનો નાની ઉંમરમાં જ હાર્ટ એટેકનો શિકાર બની જાય છે જે પ્લાકના કારણે હાઈ કોલેસ્ટ્રોલને કારણે થાય છે.
કોલેસ્ટ્રોલ શું છે ?
કોલેસ્ટ્રોલ એ લીવરમાં ઉત્પન્ન થતો મીણ જેવો પદાર્થ છે જે પાચન માટે જરૂરી ઘણા હોર્મોન્સ ઉત્પન્ન કરે છે. ઉચ્ચ ઘનતાવાળા લિપોપ્રોટીન (HDL) અને ઓછી ઘનતાવાળા લિપોપ્રોટીન (LDL) ને LDL કહેવામાં આવે છે. HDL ને સારા કોલેસ્ટ્રોલ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે અને તે 50mg/dL અથવા વધુ હોવું જોઈએ. તમારા શરીરમાં LDL એટલે કે ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલનું પ્રમાણ ઘટાડવું જોઈએ. LDL કોલેસ્ટ્રોલ 100 mg/dL કરતાં ઓછું હોવું જોઈએ, ખાસ કરીને ભારતીયો માટે, જેઓ વિશ્વની બાકીની વસ્તી કરતાં હૃદય રોગ માટે વધુ જોખમી છે.
યુવાનોમાં કોલેસ્ટ્રોલ વધવાનું કારણ શું છે?
તે જીવનશૈલી અને આહારની આદતો સાથે સંબંધિત છે જે તમારા બાળપણના ચિપ્સના પેકેટથી શરૂ થાય છે. સંતૃપ્ત ચરબી અને ટ્રાન્સ ચરબીથી સમૃદ્ધ પ્રોસેસ્ડ ફૂડ અને ફાસ્ટ ફૂડનો ટ્રેન્ડ તાજેતરના દાયકાઓમાં આસમાને પહોંચ્યો છે. બિનઆરોગ્યપ્રદ ખોરાકની આદતો, નબળી જીવનશૈલી અને શારીરિક પ્રવૃત્તિનો અભાવ શરીરમાં ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ વધારે છે. હેરિડિટી અને ડાયાબિટીસ પણ આનું કારણ હોઈ શકે છે.
પ્રારંભિક નિદાન અને નિવારણ
ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ હૃદય રોગનું કારણ બની શકે છે, તેથી 20 અને તેથી વધુ વયના યુવાનોએ દર પાંચ વર્ષે તેમના કોલેસ્ટ્રોલની તપાસ કરાવવી જોઈએ, પછી ભલે તેઓ ફિટ દેખાતા હોય. અને જો કોઈ લક્ષણો દેખાય તો દર વર્ષે તેની તપાસ કરાવવી જોઈએ.